Badania potencjałów wywołanych
Badania potencjałów wywołanych – na czym polegają?
Badania potencjałów wywołanych są obiektywną metodą zbadania przewodzenia w układzie nerwowym. Jest to bezpośrednia rejestracja prądów powstających w czasie przechodzenia bodźca przez nerwy obwodowe i mózg. To niezwykle dokładne badanie mózgu ma swoje stałe miejsce w diagnostyce neurologicznej, okulistycznej, laryngologicznej, a także psychiatrycznej.
Potencjały wywołane są sposobem zbadania, w jaki sposób impuls jest przewodzony przez drogę nerwową do mózgu. Każdy bodziec przechodzi przez różne etapy, zanim dotrze do kory mózgowej, gdzie zostanie zinterpretowany i będzie przypisana mu odpowiednia informacja. Na przykład fala akustyczna przechodzi przez ucho, ślimak, nerw przedsionkowo – ślimakowy, most, nim dotrze do kory, a człowiek nada mu znaczenie – ludzki głos niosący określone dane, dźwięk zbliżającego się niebezpieczeństwa, muzykę. Podobnie dzieje się w przypadku wzroku, odbierania czucia, ruchu.
Metoda badania potencjałów wywołanych polega na wywołaniu przez bodziec odpowiedzi w układzie nerwowym, która jest mierzona za pomocą elektrod, przystawionych w specjalnych punktach na powierzchni ludzkiego ciała. W badaniu tym mierzone są potencjały (prądy) czynnościowe powstające podczas przekazywania impulsu przez komórki nerwowe. W stanie spoczynku po obu stronach błony komórkowej panuje równowaga jonowa. Gdy bodziec dociera do komórki, jony przemieszczają się i w ten sposób powstaje prąd, czyli potencjał czynnościowy. Impuls jest przekazywany przez kolejną komórkę do wyższych pięter układu nerwowego w ten sam sposób.
Istnieje 5 podstawowych rodzajów potencjałów wywołanych::
- potencjały wzrokowe
- potencjały słuchowe
- potencjały somatosensoryczne (czyli w odpowiedzi na stymulację czuciowych nerwów obwodowych)
- potencjały ruchowe
- potencjały związane z wydarzeniem poznawczym
Wskazania do badania potencjałów wywołanych
Wskazaniami do badania potencjałów wywołanych są:
- ze względu na bezwzględną obiektywność badania, potencjały wywołane są używane przy podejrzeniu psychogennego podłoża ślepoty lub głuchoty, wykrycie symulacji, badanie wzroku osób niewspółpracujących – małych dzieci, osób otępiałych, chorych psychicznie
- zmiany demielinizacyjne ośrodkowego układu nerwowego, czyli stwardnienie rozsiane, które często dotyczy drogi wzrokowej
- podejrzenie wybiórczego uszkodzenia elementu wybranej drogi (np. słuchowej), do oceny przedoperacyjnej, w celach naukowych, w przypadkach wątpliwych diagnostycznie